Z pewnością nie raz spotkałeś się z pojęciami takimi jak UX i UI. Jeśli interesujesz się projektowaniem stron internetowych, aplikacji mobilnych czy szeroko pojętym designem użytkowym – zapewne masz już jakieś pojęcie o tych terminach. W tym artykule postaram się wyjaśnić, czym się różnią, skąd się wywodzą i dlaczego oba są niezbędne przy tworzeniu funkcjonalnych i skutecznych produktów cyfrowych.
W praktyce terminy UX i UI bywają często używane zamiennie, co jest błędne – choć są ze sobą ściśle powiązane, oznaczają zupełnie różne obszary projektowania. W tym artykule pokażę Ci, na czym polega ta różnica.

Czym jest UX?

UX (User Experience), czyli doświadczenie użytkownika, to pojęcie, które skupia się na tym, jak użytkownik czuje się podczas korzystania ze strony internetowej lub aplikacji. Już sama nazwa sugeruje, że chodzi o doświadczenia – pozytywne lub negatywne – jakie towarzyszą interakcji z produktem cyfrowym.

Dobrze zaprojektowany UX sprawia, że użytkownik bez problemu porusza się po stronie, szybko odnajduje potrzebne informacje i nie czuje frustracji. Wszystko jest dla niego jasne, intuicyjne i logiczne. Co więcej – zadowolony użytkownik chętnie wraca, a to przekłada się na wymierne korzyści dla firmy, np. w postaci wyższej konwersji.

Użytkownik sfrustrowany, który nie potrafi odnaleźć potrzebnych funkcji, bardzo szybko opuści stronę i już na nią nie wróci – co z kolei oznacza utratę potencjalnego klienta i spadek zysków.

Kluczowe zasady UX:

• Użyteczność – Strona powinna być łatwa do zrozumienia i intuicyjna w obsłudze. 

• Dostępność – Projekt powinien być przystępny także dla osób z ograniczeniami (np. wzrokowymi, ruchowymi). 

• Spójność – Układ i elementy nawigacyjne muszą być przewidywalne. 

• Efektywność – Użytkownik powinien móc szybko osiągnąć swój cel. 

• Empatia – Projekt musi opierać się na prawdziwych potrzebach użytkowników.

Czym jest UI?

UI (User Interface), czyli interfejs użytkownika, to wizualna warstwa strony lub aplikacji – wszystko to, co widzimy na ekranie. UI obejmuje kolory, typografię, przyciski, ikony, animacje oraz wszelkie elementy graficzne.

UI nie polega jedynie na „ładnym wyglądzie”. Chodzi o to, by interfejs był czytelny, funkcjonalny i zachęcał do interakcji. Dobre UI prowadzi użytkownika przez stronę i podpowiada mu, gdzie kliknąć i co zrobić dalej.

Tutaj znaczenie ma każdy detal – odpowiedni kontrast, rozmiar czcionki, kolor przycisków czy nawet ich mikroanimacje mogą realnie wpłynąć na zachowanie użytkownika, a co za tym idzie – na wyniki biznesowe strony, np. sprzedaż.

Kluczowe zasady UI:

• Estetyka i spójność wizualna – Wszystkie elementy graficzne powinny ze sobą współgrać. 

• Czytelność – Teksty muszą być wyraźne i zrozumiałe. 

• Hierarchia wizualna – Najważniejsze elementy powinny być wyeksponowane. 

• Reaktywność – Interfejs powinien dostarczać informacji zwrotnych (np. efekt po 
kliknięciu). 

• Minimalizm – Należy unikać nadmiaru bodźców i ozdobników, które rozpraszają 
użytkownika. 


UXiUI–co je różni? 


Najprościej: 


• UX to to, jak działa strona. 

• UI to to, jak wygląda. 


Oba podejścia są ze sobą nierozerwalnie związane. Dobry UX bez UI może być nudny i nieatrakcyjny, natomiast piękny UI bez UX to tylko wydmuszka – może zachwycić na pierwszy rzut oka, ale szybko rozczaruje przy użytkowaniu. 


Przykład z życia: aplikacja do zamawiania jedzenia

• Jeśli łatwo znajdujesz ulubione danie, a cały proces zamówienia trwa kilka kliknięć i wszystko jest intuicyjne – to zasługa dobrego UX.
• Jeśli aplikacja wygląda nowocześnie, zdjęcia dań są apetyczne, a przyciski mają płynne animacje – to zasługa dobrego UI.

Gdy zabraknie jednego z tych elementów, całe doświadczenie użytkownika będzie niepełne.

Od czego zacząć projektowanie?

Najpierw UX:

• Planowanie struktury strony (mapa, ścieżka użytkownika)
• Prototypowanie
• Testowanie z użytkownikami

Następnie UI:

• Tworzenie mockupów hi-fidelity, design systemów, style guide’ów
• Projektowanie wyglądu elementów graficznych (przyciski, fonty, ikony)
• Współpraca z front-end developerami

Praktyczne wskazówki:

• Zacznij od UX – zanim stworzysz piękny design, upewnij się, że użytkownik będzie w stanie zrealizować swój cel.
• Projektuj dla ludzi, nie dla siebie – testuj rozwiązania, zbieraj feedback i naprawdę słuchaj swoich użytkowników.
• Wizualizuj proces – użyj ser journey map, by zidentyfikować problematyczne miejsca.
• Współpracuj – UX designer, UI designer i programista powinni działać razem.

UX to nie tylko teoria – to także badania

W obszarze UX ogromne znaczenie mają badania z użytkownikami. Oto kilka podstawowych metod:

• Testy użyteczności – indywidualne sesje, w których użytkownicy wykonują konkretne zadania.
• Testy A/B – porównanie dwóch wersji strony różniących się jednym elementem.
• Grupy fokusowe – moderowana dyskusja z użytkownikami na temat doświadczeń i oczekiwań.

UX i UI w praktyce – przykład

Wiele serwisów skupionych na sprzedaży (np. Allegro) może nie zachwycać wyszukaną estetyką, ale są niezwykle skuteczne dzięki świetnie opracowanemu UX i UI. Przykład ten pokazuje, że funkcjonalność i dopasowanie do użytkownika są ważniejsze niż „ładny wygląd”.

Na koniec: coś dla chętnych

Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę, polecam książkę „Don’t Make Me Think” („Nie każ mi myśleć”) autorstwa Steve’a Kruga – uznawaną przez wielu za biblię UX. To przystępny i praktyczny przewodnik po tym, jak projektować tak, aby użytkownik nie musiał się zastanawiać, co ma zrobić dalej.

Podsumowanie

UX i UI to dwa filary sukcesu każdej strony internetowej.

UX sprawia, że strona działa, UI – że cieszy oko i zachęca do interakcji. Zlekceważenie któregokolwiek z tych elementów grozi utratą użytkowników, nawet jeśli oferujesz świetny produkt czy usługę.

Pamiętaj: dobra strona to nie tylko ładna strona – to strona, która działa z myślą o użytkowniku.